Gülsüm TAN

HANNOVER – T.C. Hannover Başkonsolosluğu’nun Cumhuriyetimizin 100. Kuruluş yıldönümü vesilesiyle düzenlediği etkinler kapsamında, Hannover Leibniz Üniversitesi Gıda Bilimi ve İnsan Beslenmesi Enstitüsü Bölüm Başkanı Prof.Dr. Tuba Esatbeyoğlu ve Bi’ Dünya Kıvılcım Derneği’nden Dr. Emir Öngüner’in katkılarıyla, “Erken Cumhuriyet Döneminde Yurtdışına Gönderilen Türk Öğrenciler: Almanya ve Hannover Bölgesine Dair Bir Analiz (1923-1945)” isimli bir seminer gerçekleştirildi. Hannover Üniversitesi “Königlicher Pferdesaal” salonunda gerçekleşen seminerde, eğitim ve öğretimlerini sürdürmeleri için Türkiye’den Avrupa’ya gönderilmiş ve daha sonra ülkemizin kalkınmasında önemli rol oynayan akademisyenlerimiz tanıtıldı.

Atatürk’ün “Sizi birer kıvılcım olarak gönderiyoruz, gür alevler halinde dönmelisiniz!” sözleriyle uğurlanan ve döndüklerinde çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini atan bir neslin hikayesine ışık tutan etkinlik,büyük ilgi ile takip edildi.

Hannover Başkonsolosluğu himayesinde düzenlenen seminerde, başkonsolosluk mensuplarının yanısıra Prof.Dr. Tuba Esatbeyoğlu, Türkiye’den gelen araştırmacı bilim insanlarımız ve farklı Türk kuruluşlarından çok sayıda başkan ve temsilciler yer aldı.

Akademisyenlerden projeye destek istedi.
Burada konuklarını selamlayan Hannover Başkonsolosu Gül Özge Kaya, projeyi çok değerli bulduğunu belirterek, emeği geçenlere teşekkür ederken, „Osmanlı İmparatorluğu döneminden bu yana devam eden yurtdışına öğrenci gönderme olgusu, genç Cumhuriyet’in özellikle ilk çeyrek yüzyılındaki eğitim politikasında önemli bir yere sahiptir. Öğrenciler çeşitli branşlar için sınavla seçilmiş ve devletin değişik kurumlarının sağladığı burslar ile farklı memleketlere gönderilmiştir.

Mecburi hizmet kapsamında olan bu öğrenciler geri döndüklerinde bursu veren kurumların uygun gördükleri mevkilerde Türkiye’ye hizmet vermiştir“ diye konuştu. Akademişyenlerden, arşivin daha zengin hale getirilmesi için destek isteyen başkonsolos Kaya, arşivlerden alınan bu anıların anlatılmasının Türk-Alman ilişkilerinede katkı yapacağını ifade etti.

550 kişinin bilgilerine ulaştık
Almanya’da bir gurup akademisyenlerden oluşan „Cumhuriyet’in Aydınlanma Öncüleri“ Proje Grubu ekibinden Dr. Emir Öngüner, sunumuyla, arşivlerden edindikleri bilimsel tesbitlerini aktardı.Dr. Öngüner, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. Yıldönümü vesilesiyle anılan konuyu derinlemesine araştırmak üzere Ocak 2024 itibariyle, 1923-1945 yılları arasında yurtdışına gönderilenlerden sadece 550 kişinin bilgilerine ulaştık” dedi.
Türkiye’den yurtdışına Osmanlı döneminde de eğitim amaçlı öğrencilerin gönderildiğini söyleyen Dr. Öngüner, konseptleri gereğince erken Cumhuriyet tarihini araştırdıklarını belirterek, Türkiye’den devlet bursları desteği ile en fazla öğrencinin Almanya’ya gönderildiğini kaydetti.

Almanya’da okumuş kıvılcımları tanıtmak istiyoruz.
Dr. Öngüner, proje üzerine şahsi görüşlerini şöyle ifade etti: „Cumhuriyetin kurulma döneminde sadece siyasi açıdan değil eğitim ve bilim politikaları açısından baktığımızda bunun çok ihmal edildiğin düşünüyorum. O yüzden 100. Yıl adına bu alanda bir katlı sağlamak bağlamında bu konuya yoğunlaşmanın daha iyi olacağını düşünüyorum. Bir snraki seminerin bir ihtimal Frankfurt’ta olabileceğini belirten Dr. Öngüner, “Bizim amacımız, Bu akşam Hannover bölgesini ele aldığımız gibi Almanya genelinde çeşitli bölgelerde okumuş olan kıvılcımları tesbit edip tanıtmakdır” dedi.

Dr. Emir Öngüner: Bi’ Dünya Kıvılcım Derneği’nin kurucu YK üyesi
1986 yılında Ankara’da dünyaya geldi. St. Georg Avusturya Lisesi’nin ardından Stuttgart Üniversitesi Makine Mühendisliği Fakültesi ve von Karman Enstitüsü’nde eğitim gördü. Brandenburg Teknik Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamladı. DLR-Alman Havacılık ve Uzay Merkezi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak görev aldı. Teknoloji tarihi ve mühendislik dallarında yayımlanmış makaleleri ve kitapları bulunmaktadır.

VDI-Alman Mühendisler Birliği Aşağı Saksonya Eyaleti güney kanadından sorumlu Başkan Yardımcısı, TMMB-Türk Mühendis ve Mimarlar Birliği Almanya YK üyesi ve Bi’ Dünya Kıvılcım Derneği’nin kurucu YK üyesidir. Edinilen bilgilere göre ise, Bi Dünya Kıvılcım Derneği kurucu kadrosu, yürütmeye başladıkları “Cumhuriyetin Aydınlanma Öncüleri” projesi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923-1945 döneminde devletin olanaklarıyla yurtdışında eğitim alması sağlanan kuşağı kendilerine örnek alıyor ve “beyin göçü” yerine “beyin gücü” olarak yurtdışından ülkeye ortak projelerle katkı sunmak istiyor.