Araştırmacı Gazeteci Uğur Mumcu’nun 31’inci ölüm yıldönümü

Araştırmacı Gazeteci Uğur Mumcu’nun 31’inci ölüm yıldönümü Araştırmacı Gazeteci Uğur Mumcu 31’inci ölüm yıldönümünde de unutulmadı. Bombalı suikastte yaşamını yitiren Uğur Mumcu ölüm yıldönümünde anıldı. Uğur Mumcu kimdir? Uğur Mumcu (22 Ağustos 1942, Kırşehir – 24 Ocak 1993, Ankara), Türk gazeteci, araştırmacı ve yazar. Annesi Nadire Mumcu, babası Tapu Kadastro memuru Hakkı Şinasi Bey idi....

{"id":85948,"news_id":15689415,"detail":"Ara\u015ft\u0131rmac\u0131 Gazeteci U\u011fur Mumcu\u2019nun 31\u2019inci \u00f6l\u00fcm y\u0131ld\u00f6n\u00fcm\u00fc\n

Ara\u015ft\u0131rmac\u0131 Gazeteci U\u011fur Mumcu 31\u2019inci \u00f6l\u00fcm y\u0131ld\u00f6n\u00fcm\u00fcnde de unutulmad\u0131. Bombal\u0131 suikastte ya\u015fam\u0131n\u0131 yitiren U\u011fur Mumcu \u00f6l\u00fcm y\u0131ld\u00f6n\u00fcm\u00fcnde an\u0131ld\u0131.\nU\u011fur Mumcu kimdir?\n

U\u011fur Mumcu (22 A\u011fustos 1942, K\u0131r\u015fehir \u2013 24 Ocak 1993, Ankara), T\u00fcrk gazeteci, ara\u015ft\u0131rmac\u0131 ve yazar.\n

Annesi Nadire Mumcu, babas\u0131 Tapu Kadastro memuru Hakk\u0131 \u015einasi Bey idi. U\u011fur Mumcu, 22 A\u011fustos 1942 tarihinde, K\u0131r\u015fehir\u2019de, d\u00f6rt karde\u015fin \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fcs\u00fc olarak do\u011fdu.E\u015fi \u015e\u00fckran G\u00fcldal Mumcu (Homan) ile olan evlili\u011finden bir o\u011flu (\u00d6zg\u00fcr) ve bir k\u0131z\u0131 (\u00d6zge) olmu\u015ftur.\n

U\u011fur Mumcu an\u0131s\u0131na ailesi taraf\u0131ndan Ekim 1994\u2019te U\u011fur Mumcu Ara\u015ft\u0131rmac\u0131 Gazetecilik Vakf\u0131 ad\u0131nda bir vak\u0131f kurulmu\u015ftur. E\u015fi \u015e\u00fckran G\u00fcldal Mumcu, 23. D\u00f6nem TBMM\u2019ye \u0130zmir Milletvekili olarak girmi\u015f ve 10 A\u011fustos 2007 \u2013 7 Haziran 2015 tarihleri aras\u0131nda TBMM Ba\u015fkanvekilli\u011fi g\u00f6revini y\u00fcr\u00fctm\u00fc\u015ft\u00fcr.\n

A\u011fabeyi \u0130\u015f\u00e7i Partisi Genel Ba\u015fkan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Av. Ceyhan Mumcu\u2019nun U\u011fur Mumcu ile ilgili r\u00f6portajlar\u0131n\u0131n bir k\u0131sm\u0131 Karde\u015fim U\u011fur Mumcu ad\u0131yla bir kitapta toplanm\u0131\u015ft\u0131r.\n

E\u011fitim ya\u015fam\u0131
\n\u0130lkokulu Ankara Devrim \u0130lkokulunda ve ortaokulu Ankara Bah\u00e7elievler Deneme Lisesinde okuyan Mumcu \u00e7ok aktif bir \u00f6\u011frenciydi. 1961\u2019de ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 \u00fcniversite e\u011fitimini avukat olmak \u00fczere ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 Ankara \u00dcniversitesi Hukuk Fak\u00fcltesinde 1965\u2019te tamamlad\u0131.\n

Hen\u00fcz \u00f6\u011frenciyken 26 A\u011fustos 1962\u2019de Cumhuriyet gazetesinde yay\u0131mlanan \u201cT\u00fcrk Sosyalizmi\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 makalesiyle Yunus Nadi \u00d6d\u00fcl\u00fc\u2019n\u00fc ald\u0131. 1963\u2019te fak\u00fcltede \u00f6\u011frenci derne\u011fi ba\u015fkan\u0131 se\u00e7ildi. 1969-1972 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda Ankara \u00dcniversitesi Hukuk Fak\u00fcltesinde \u0130dare Hukuku Profes\u00f6r\u00fc Tahsin Bekir Balta\u2019n\u0131n asistan\u0131 olarak \u00e7al\u0131\u015ft\u0131.\n

Askerlik d\u00f6nemi
\nAskerli\u011fini yapmaya haz\u0131rland\u0131\u011f\u0131 s\u0131rada 12 Mart d\u00f6neminde bir yaz\u0131s\u0131nda kulland\u0131\u011f\u0131 \u201cordu uyan\u0131k olmal\u0131\u201d s\u00f6zleriyle, \u201corduya hakaret etmek\u201d ve \u201csosyal bir s\u0131n\u0131f\u0131n \u00f6teki sosyal s\u0131n\u0131flar \u00fczerinde tahakk\u00fcm\u00fcn\u00fc kurmak\u201d su\u00e7unu i\u015fledi\u011fi iddias\u0131yla g\u00f6zalt\u0131na al\u0131nd\u0131. Mamak Askeri Cezaevinde pek \u00e7ok ayd\u0131nla birlikte bir y\u0131la yak\u0131n kalan Mumcu, bu davadan dolay\u0131 7 y\u0131l hapse mahk\u00fbm edildi.\n

Fakat bu karar Yarg\u0131tay taraf\u0131ndan bozuldu ve Mumcu serbest b\u0131rak\u0131ld\u0131. Bu olaydan sonra askerli\u011fini yedek subay olarak yapmas\u0131 gerekti\u011fi h\u00e2lde, 1972-1974 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda A\u011fr\u0131\u2019n\u0131n Patnos il\u00e7esinde, resm\u00ee tan\u0131m\u0131yla \u201csak\u0131ncal\u0131 piyade eri\u201d olarak tamamlad\u0131. Patnos\u2019ta, a\u011f\u0131r ko\u015fullar alt\u0131nda askerli\u011fini yaparken, zaten uzun zamandan beri var olan \u00fclseri y\u00fcz\u00fcnden mide kanamas\u0131 ge\u00e7irdi.\n

Gazetecilik d\u00f6nemi
\nYeni Ortam gazetesinde k\u00f6\u015fe yazarl\u0131\u011f\u0131 yapan U\u011fur Mumcu, 1975\u2019ten itibaren Cumhuriyet\u2019te \u201cG\u00f6zlem\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 k\u00f6\u015fesinde d\u00fczenli olarak yazmaya ba\u015flad\u0131. Ayn\u0131 zamanda Anka Ajans\u0131nda \u00e7al\u0131\u015fmaktayd\u0131.\n

1975 Mart\u2019\u0131nda makalelerinden olu\u015fan Su\u00e7lular ve G\u00fc\u00e7l\u00fcler adl\u0131 kitab\u0131n\u0131 yay\u0131nlad\u0131. Ayn\u0131 y\u0131l, Altan \u00d6ymen\u2019le birlikte haz\u0131rlad\u0131klar\u0131, S\u00fcleyman Demirel\u2019in ye\u011feni Yahya Demirel\u2019in hayal\u00ee mobilya ihracat\u0131n\u0131 konu edinen, Mobilya Dosyas\u0131 adl\u0131 kitab\u0131 yay\u0131nland\u0131.\n

1977 y\u0131l\u0131ndan sonra sadece Cumhuriyet i\u00e7in yazmaya ba\u015flad\u0131. \u201cG\u00f6zlem\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 k\u00f6\u015fesinde 1991 y\u0131l\u0131n\u0131n Kas\u0131m ay\u0131na kadar aral\u0131ks\u0131z olarak yazd\u0131. 1977\u2019de Sak\u0131ncal\u0131 Piyade ve Bir Pulsuz Dilek\u00e7e kitaplar\u0131 yay\u0131mland\u0131.\n

Ertesi y\u0131l, Sak\u0131ncal\u0131 Piyade adl\u0131 yap\u0131t\u0131n\u0131 Rutkay Aziz ile birlikte tiyatroya uyarlad\u0131. Oyunu Ankara Sanat Tiyatrosunda tam 700 kere sahneledi. 1978\u2019de, \u00fcnl\u00fcn\u00fcn ya\u015fam \u00f6yk\u00fclerini, siyasal ge\u00e7mi\u015flerini, bir g\u00fcld\u00fcr\u00fc zenginli\u011fiyle anlatt\u0131\u011f\u0131 kitab\u0131 \u201cB\u00fcy\u00fcklerimiz\u201d yay\u0131mland\u0131.\n

1981\u2019de ter\u00f6r\u00fcn silah ka\u00e7akl\u0131\u011f\u0131yla ilgisini ortaya koymak ve kamuoyunu bu konuda uyarmak i\u00e7in yazd\u0131\u011f\u0131 Silah Ka\u00e7ak\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve Ter\u00f6r yay\u0131mland\u0131. Ayn\u0131 y\u0131l, Mehmet Ali A\u011fca\u2019n\u0131n Papa\u2019y\u0131 \u00f6ld\u00fcrme giri\u015fiminden sonra A\u011fca \u00fczerine inceleme ve ara\u015ft\u0131rmalar\u0131n\u0131 yo\u011funla\u015ft\u0131rd\u0131.\n

T\u00fcrkiye\u2019de ter\u00f6r olaylar\u0131n\u0131n artmas\u0131 nedeniyle 1979 y\u0131l\u0131nda 12 Mart d\u00f6nemi \u00f6ncesi ve sonras\u0131 gen\u00e7lik liderlerinin ya\u015fad\u0131klar\u0131n\u0131 kendi a\u011f\u0131zlar\u0131ndan yans\u0131tt\u0131\u011f\u0131 ve silahl\u0131 eylemlerle bir yere var\u0131lamayaca\u011f\u0131na dikkat \u00e7ekti\u011fi kitab\u0131 \u00c7\u0131kmaz Sokak\u2019\u0131 yay\u0131mlad\u0131.\n

1982\u2019de A\u011fca Dosyas\u0131, ard\u0131ndan Ter\u00f6rs\u00fcz \u00d6zg\u00fcrl\u00fck adl\u0131 makale derlemesi yay\u0131mland\u0131. 1983 y\u0131l\u0131nda A\u011fca ile cezaevinde r\u00f6portaj yapt\u0131. 1984 y\u0131l\u0131nda Aziz Nesin \u00f6nc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnde bir grup taraf\u0131ndan Cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 ve TBMM Ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131na sunulan, ancak Kenan Evren\u2019in imzalayanlar\u0131 \u201cvatan hainli\u011fi\u201d ile su\u00e7layarak dava a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 Ayd\u0131nlar Dilek\u00e7esi\u2019nin haz\u0131rlanmas\u0131na kat\u0131ld\u0131; 12 Eyl\u00fcl d\u00f6neminde ayd\u0131nlara yap\u0131lan i\u015fkenceyi anlatan Sak\u0131ncas\u0131z adl\u0131 oyunu yazd\u0131; Papa-Mafya-A\u011fca kitab\u0131n\u0131 yay\u0131mlad\u0131.\n

1987\u2019de ara\u015ft\u0131rmac\u0131 gazetecilik a\u00e7\u0131s\u0131ndan b\u00fcy\u00fck bir ba\u015far\u0131 kabul edilen Rab\u0131ta ve 12 Eyl\u00fcl adl\u0131 kitaplar\u0131; 1991\u2019de en \u00f6nemli ara\u015ft\u0131rmalar\u0131ndan biri olan K\u00fcrt-\u0130slam Ayaklanmas\u0131 1919-1925 yay\u0131mland\u0131.\n

1991 y\u0131l\u0131nda \u0130lhan Sel\u00e7uk ve yakla\u015f\u0131k seksen Cumhuriyet gazetesi \u00e7al\u0131\u015fan\u0131 ile birlikte gazeteden ayr\u0131ld\u0131. Bir s\u00fcre i\u015fsiz kald\u0131. 1 \u015eubat \u2013 3 May\u0131s 1992 tarihleri aras\u0131nda Milliyet gazetesinde yazan Mumcu, Cumhuriyet gazetesindeki y\u00f6netim de\u011fi\u015fikli\u011fi \u00fczerine 7 May\u0131s 1992\u2019de Cumhuriyet\u2019e d\u00f6nd\u00fc.\n

Mumcu, 7 Ocak 1993 tarihinde \u201cMossad ve Barzani\u201d isimli bir yaz\u0131 yazd\u0131. Bu yaz\u0131s\u0131nda Barzani, CIA ve Mossad aras\u0131ndaki ba\u011flant\u0131lara de\u011findi ve yaz\u0131s\u0131n\u0131 \u015f\u00f6yle bitirdi:\n

\u201cK\u00fcrtler s\u00f6m\u00fcrgecili\u011fe kar\u015f\u0131 ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k sava\u015f\u0131 yap\u0131yorlarsa ne i\u015fi var CIA ve MOSSAD\u2019\u0131n K\u00fcrtler aras\u0131nda?\u201d \u201cYoksa CIA ve MOSSAD, anti-emperyalist sava\u015f veriyorlar da d\u00fcnya bu sava\u015f\u0131n fark\u0131nda de\u011fil mi?\u201d\n

8 Ocak 1993 tarihli Cumhuriyet gazetesindeki \u00dcltimatom ba\u015fl\u0131kl\u0131 yaz\u0131s\u0131nda ise yak\u0131nda yay\u0131nlayaca\u011f\u0131 kitab\u0131nda istihbarat \u00f6rg\u00fctleri ile K\u00fcrt milliyet\u00e7ileri aras\u0131ndaki ba\u011flant\u0131lar\u0131 a\u00e7\u0131klayaca\u011f\u0131n\u0131 yazm\u0131\u015ft\u0131. Karde\u015fi \u0130\u015f\u00e7i Partisi Genel Ba\u015fkan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Ceyhan Mumcu, cinayetten \u00f6nce U\u011fur Mumcu\u2019nun \u0130srail el\u00e7isiyle g\u00f6r\u00fc\u015fme yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 bas\u0131na g\u00f6nderdi\u011fi a\u00e7\u0131klamada yazm\u0131\u015ft\u0131.\n

Gazetecilik hayat\u0131 ba\u015far\u0131larla dolu olan Mumcu 24 Ocak 1993 tarihinde u\u011frad\u0131\u011f\u0131 bombal\u0131 sald\u0131r\u0131 sonucu hayat\u0131n\u0131 kaybetmeden \u00f6nce polis-mafya-siyaset a\u011f\u0131n\u0131n derin boyutlar\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131rmaktayd\u0131. \u00d6ld\u00fcr\u00fclme sebebi olarak Abdullah \u00d6calan\u2019\u0131n bir m\u00fcddet Mill\u00ee \u0130stihbarat Te\u015fkilat\u0131 i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131rmas\u0131 iddia edilmektedir.\n

Suikast
\nU\u011fur Mumcu, 24 Ocak 1993\u2019te Ankara\u2019da Karl\u0131 Sokak\u2019taki evinin \u00f6n\u00fcnde, arabas\u0131na konan C-4 tipi plastik bomban\u0131n patlamas\u0131 sonucu suikasta kurban giderek ya\u015fam\u0131n\u0131 yitirdi. Suikast\u0131n hemen ard\u0131ndan olay yerinde inceleme yapan uzmanlar\u0131n hi\u00e7bir delil bulamad\u0131\u011f\u0131, patlamayla etrafa da\u011f\u0131lan ve c\u0131mb\u0131zla toplanmas\u0131 gereken delillerin ise s\u00fcp\u00fcrgeyle s\u00fcp\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc iddia edilmi\u015ftir.\n

Suikast\u0131; \u0130slami Hareket, \u0130BDA-C, Hizbullah gibi \u00f6rg\u00fctler \u00fcstlendi. Suikast\u0131n arkas\u0131nda Mossad\u2019\u0131n ve kontrgerillan\u0131n oldu\u011fu da iddia edilmi\u015ftir. Ergenekon Davas\u0131 san\u0131klar\u0131ndan \u00dcmit O\u011fuztan, iddianamede yer alan ifadesinde Mumcu\u2019nun, seri numaras\u0131 silinmi\u015f ve K\u00fcrdistan Demokratik Partisi lideri Celal Talabani\u2019ye g\u00f6t\u00fcr\u00fclen silahlarla ilgili ara\u015ft\u0131rmas\u0131 nedeniyle \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc iddia etti.\n

Ayr\u0131ca a\u011fabeyi Ceyhan Mumcu kendi yapt\u0131\u011f\u0131 ara\u015ft\u0131rmada \u00f6l\u00fcm\u00fcne yak\u0131n bir s\u00fcre i\u00e7erisinde Mossad ve Barzani ili\u015fkisi ortaya \u00e7\u0131k\u0131nca \u0130srail b\u00fcy\u00fckel\u00e7isinin \u0131srarla karde\u015fi Mumcu\u2019yla bire bir olarak g\u00f6r\u00fc\u015fmek istedi\u011fi, ancak U\u011fur\u2019un tek g\u00f6r\u00fc\u015fmeyi kabul etmemesine ra\u011fmen g\u00f6r\u00fc\u015fmenin yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtmi\u015ftir.\n

Mumcu\u2019nun e\u015fi G\u00fcldal Mumcu\u2019yu ziyaretleri s\u0131ras\u0131nda d\u00f6nemin Ba\u015fbakan\u0131 S\u00fcleyman Demirel, Ba\u015fbakan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Erdal \u0130n\u00f6n\u00fc ve \u0130\u00e7i\u015fleri Bakan\u0131 \u0130smet Sezgin, \u201ccinayeti \u00e7\u00f6zmenin, devletin namus borcu oldu\u011fu\u201dnu belirterek adeta namus s\u00f6z\u00fc verdiler (1993). Suikast\u0131n failleri yakalanamam\u0131\u015ft\u0131r.\n

Eserleri
\nMobilya Dosyas\u0131 (1975)
\nSu\u00e7lular ve G\u00fc\u00e7l\u00fcler (1975)
\nSak\u0131ncal\u0131 Piyade (1977)
\nBir Pulsuz Dilek\u00e7e (1977)
\nB\u00fcy\u00fcklerimiz (1978)
\n\u00c7\u0131kmaz Sokak (1979)
\nRab\u0131ta (1979)\n

T\u00fcfek \u0130cad Oldu (1980)
\nSilah Ka\u00e7ak\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve Ter\u00f6r (1981)
\nS\u00f6z Meclisten \u0130\u00e7eri (1981)
\nA\u011fca Dosyas\u0131 (1982)
\nTer\u00f6rs\u00fcz \u00d6zg\u00fcrl\u00fck (1982)
\nPapa-Mafya-A\u011fca (1984)
\nSak\u0131ncas\u0131z (1984)\n

Devrimci ve Demokrat (1985)
\nLiberal \u00c7iftlik (1985)
\nAybar ile S\u00f6yle\u015fi (1986)
\n12 Eyl\u00fcl Adaleti (1987)
\n\u0130nk\u0131lap Mektuplar\u0131 (1987)
\nBir Uzun Y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f (1988)
\nTarikat-Siyaset-Ticaret (1988)\n

\u00d6d\u00fclleri
\n1962 Yunus Nadi \u00d6d\u00fcl\u00fc (\u201cT\u00fcrk Sosyalizmi\u201d ba\u015fl\u0131kl\u0131 makalesiyle)
\n1979 T\u00fcrk Hukuk Kurumu Y\u0131l\u0131n Hukuk\u00e7usu \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1979 \u00c7a\u011fda\u015f Gazeteciler Derne\u011fi Y\u0131l\u0131n Gazetecisi \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1980, 1987 Sedat Simavi Vakf\u0131 Kitle Haberle\u015fme ve Gazetecilik \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1980, 1982 ve 1992 \u0130stanbul Gazeteciler Cemiyeti \u00d6d\u00fcl\u00fc (inceleme dal\u0131nda)
\n1983 \u0130stanbul Gazeteciler Cemiyeti \u00d6d\u00fcl\u00fc (r\u00f6portaj ve seri r\u00f6portaj dal\u0131nda)\n

1984, 1985 ve 1987 Nokta Dergisi Y\u0131l\u0131n Doruktaki Gazetecisi \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1987 \u0130stanbul Gazeteciler Cemiyeti \u00d6d\u00fcl\u00fc (g\u00fcncel yaz\u0131lar dal\u0131nda)
\n1987 Cumhuriyet Gazetesi \u00d6rnek Gazeteci \u00d6d\u00fcl\u00fc (Rab\u0131ta Olay\u0131 dolay\u0131s\u0131yla)
\n1988 Cumhuriyet Gazetesi B\u00fclent Dikmener Haber \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1993 Nokta Dergisi Doruktakiler Bas\u0131n Onur \u00d6d\u00fcl\u00fc
\n1993 Gazeteciler Cemiyeti Bas\u0131n \u00d6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc \u00d6d\u00fcl\u00fc\n","created_at":"2024-01-24T08:18:18.000000Z","updated_at":"2024-01-24T08:18:18.000000Z"}