T\u0130MB\u0130R (T\u00fcrk \u0130nternet Medya Birli\u011fi) \u0130nternet Etik Kurulu \u00dcyesi Meltem Suzan Zeki, yeni medya olanaklar\u0131n\u0131n artmas\u0131 ve ula\u015f\u0131labilirli\u011fin kolayla\u015fmas\u0131yla beraber, farkl\u0131 mesleklerle u\u011fra\u015fan ki\u015filerin, d\u00fc\u015f\u00fck maliyetlerle hobi ama\u00e7l\u0131 a\u00e7t\u0131klar\u0131 internet haber sitelerinde meslek eti\u011fine ayk\u0131r\u0131 yay\u0131nlar yapmak suretiyle gazetecilik mesle\u011finin itibar\u0131n\u0131 zedeleyecek ortam olu\u015fturmalar\u0131na tepki g\u00f6sterdi. Dijital medyan\u0131n geli\u015fmesiyle birlikte gazetecili\u011fi bir meslek olarak tan\u0131mlaman\u0131n zorla\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131n alt\u0131n\u0131 \u00e7izen Meltem Suzan Zeki, bu durumun \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ilmemesinin kendini gazetecilik mesle\u011fine adam\u0131\u015f ve alan\u0131nda y\u0131llarca e\u011fitim alm\u0131\u015f insanlara haks\u0131zl\u0131k olaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yledi.\n
\u0130stiklal Gazetesi k\u00f6\u015fe yazar\u0131 Meltem Suzan Zeki, 1 Aral\u0131k tarihinde yay\u0131nlanan k\u00f6\u015fe yaz\u0131s\u0131nda \u015fu ifadelere yer verdi:\n
\u201cFarkl\u0131 bir sekt\u00f6rde \u00e7al\u0131\u015fan ve unvan sahibi olanlar aras\u0131nda internet haber sitesi sahibi olup \u2018hobi olarak\u2019 gazetecilik yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yleyenlerin de say\u0131s\u0131 artt\u0131. Sosyal medyada yapt\u0131\u011f\u0131 payla\u015f\u0131mlarla \u00f6ne \u00e7\u0131kan isimler, meslekleri bu olmamas\u0131na ra\u011fmen kendi tabirleri ile hobi olarak gazete \u00e7\u0131karmaya, internet haber sitesi kurarak yay\u0131n yapmaya ba\u015flad\u0131lar. Meslek sahibi olabilmek bilgi, birikim, beceri ve e\u011fitim ile m\u00fcmk\u00fcn olup belirli bir etik \u00e7er\u00e7evesinde \u00e7al\u0131\u015fmay\u0131 gerektirir. Mesle\u011fin gerektirdi\u011fi uzmanl\u0131k alanlar\u0131nda bilgi sahibi olmayan, herhangi bir e\u011fitimden ge\u00e7meyen ve o mesle\u011fin etik kurallar\u0131na h\u00e2kim olmayan insanlar\u0131n keyfi bir \u015fekilde o mesle\u011fi icra etmesi engellenmelidir. Aksi halde s\u00f6z konusu mesle\u011fe sahip olabilmek i\u00e7in y\u0131llarca e\u011fitim alm\u0131\u015f ve emek vermi\u015f insanlara b\u00fcy\u00fck haks\u0131zl\u0131k olacakt\u0131r.\n
\u00dclkemizde Bas\u0131n \u0130lan Kurumu\u2019ndan resmi ilan alma hakk\u0131na sahip yakla\u015f\u0131k 1800 ulusal ve yerel gazete ve internet haber sitesi, 400 civar\u0131 dergi bulunmaktad\u0131r. Resmi olmayan internet haber siteleri ile ilan hakk\u0131 bulunmayan yerel gazete ve televizyonlar\u0131 da hesaba katt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda bu rakam on binin \u00fczerine \u00e7\u0131kmaktad\u0131r.
\nBuna ra\u011fmen T\u00fcrkiye\u2019deki \u00fcniversitelerin radyo-televizyon ve gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinden mezun olan \u00f6\u011frencilerin \u00e7o\u011fu i\u015f bulamamaktad\u0131r.\n
\u00dclkemizde binlerce yay\u0131n kurulu\u015fu, gazete ve dergi bulunmas\u0131na ra\u011fmen T\u00dc\u0130K verilerinin de g\u00f6sterdi\u011fi gibi i\u015fsizlik oran\u0131n\u0131n en y\u00fcksek oldu\u011fu b\u00f6l\u00fcmler yine gazetecilik ve radyo televizyon b\u00f6l\u00fcmleridir. \u00dclkemizde her be\u015f gazeteciden 1\u2019inin i\u015fsiz olmas\u0131n\u0131n yan\u0131nda radyo televizyon ve gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinden mezun olan gen\u00e7lerin \u00e7o\u011fu farkl\u0131 sekt\u00f6rlerde \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r.\n
Sekt\u00f6rde bunca mezunun i\u015f talebine kar\u015f\u0131l\u0131k verecek yeterli arz bulunmamas\u0131na ra\u011fmen \u2018hobi\u2019 olarak gazetecilik yapanlar\u0131n ve mesle\u011fi olmamas\u0131na ra\u011fmen bas\u0131n yay\u0131n kurulu\u015flar\u0131nda farkl\u0131 nedenlerle istihdam edilenlerin say\u0131s\u0131n\u0131n art\u0131yor olmas\u0131, gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinde e\u011fitimine devam eden veya mezun olmu\u015f gen\u00e7lerin gelecek kayg\u0131s\u0131 ya\u015famalar\u0131na ve meslekten so\u011fumalar\u0131na yol a\u00e7maktad\u0131r.\u201d\n
\u201cGazetecili\u011fin itibar\u0131 ve bas\u0131n \u00e7al\u0131\u015fanlar\u0131n\u0131n eme\u011fi korunmal\u0131\u201d\n
Gazetecilerin bozulan \u00e7al\u0131\u015fma \u015fartlar\u0131n\u0131n iyile\u015ftirilmesi i\u00e7in acil harekete ge\u00e7ilmesi gerekti\u011fini vurgulayan Meltem Suzan Zeki, sekt\u00f6rle ilgisi olmayan ki\u015filerin hi\u00e7bir e\u011fitimden ge\u00e7meden, etik kurallara h\u00e2kim olmadan, keyfi bi\u00e7imde sekt\u00f6re girmesinin engellenmesinin \u015fart oldu\u011funu belirtti.
\n
\nYaz\u0131s\u0131nda yetkililere, \u201cMademki her \u00f6n\u00fcne gelen gazeteci olabiliyor, \u00fclkedeki gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinin manas\u0131 nedir?\u201d sorusunu y\u00f6nelten Zeki, s\u00f6z konusu sorunlara \u00e7\u00f6z\u00fcm \u00fcretilmeyecekse radyo televizyon ve gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinin kontenjan say\u0131lar\u0131n\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclmesi \u00f6nerisinde bulundu.\n
Sekt\u00f6rde \u00e7al\u0131\u015fmad\u0131\u011f\u0131 halde e\u015finin, dostunun yay\u0131n kurulu\u015funda kendine bas\u0131n sigortas\u0131 yapt\u0131r\u0131p bas\u0131n kart\u0131 alanlara da tepki g\u00f6steren Meltem Suzan Zeki, buna izin veren ki\u015fi ve kurumlar\u0131n tespit edilerek cezaland\u0131r\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fini s\u00f6yledi. Binlerce gencin d\u00f6rt y\u0131l\u0131n\u0131 vas\u0131fs\u0131z muamelesi g\u00f6rmek ya da i\u015fsiz kalmak i\u00e7in harcamad\u0131\u011f\u0131n\u0131n, haklar\u0131 korunmayarak onlara vakit kaybettirmenin adaletsizlik oldu\u011funun alt\u0131n\u0131 \u00e7izen Zeki, yaz\u0131s\u0131n\u0131n devam\u0131nda \u015fu ifadelere yer verdi:\n
\u201c\u00dclkemizde bir mesle\u011fin lisans b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc tamamlayanlar, kendilerini mezun olduklar\u0131 b\u00f6l\u00fcm\u00fcn kendilerine sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 unvan ile (hakl\u0131 olarak) tan\u0131tabiliyorlar. Hukuk fak\u00fcltesi mezunlar\u0131 avukat, t\u0131p fak\u00fcltesi mezunlar\u0131 doktor, eczac\u0131l\u0131k fak\u00fcltesi mezunlar\u0131 eczac\u0131, m\u00fchendislik fak\u00fcltesi mezunlar\u0131 m\u00fchendis, e\u011fitim fak\u00fcltesi mezunlar\u0131 \u00f6\u011fretmen olabilirken ileti\u015fim fak\u00fcltelerinin gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinde t\u0131pk\u0131 di\u011fer lisans \u00f6\u011frencileri gibi y\u0131llarca emek vererek mezun olanlar kendilerini gazeteci olarak tan\u0131mlayam\u0131yorlar.\n
\u00dclkemizde her y\u0131l ortalama 1200 \u00f6\u011frenci gazetecilik lisans b\u00f6l\u00fcmlerinden mezun oluyor. \u00d6n lisans mezunlar\u0131n\u0131, \u00f6zel \u00fcniversitelerin a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 sertifika programlar\u0131na kat\u0131lanlar\u0131 ve \u0130\u015e-KUR gibi farkl\u0131 kurumlardan e\u011fitim alanlar\u0131 da hesaba katt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda tablo daha vahim bir hal al\u0131yor.\n
Eline her foto\u011fraf makinesi alan, herhangi bir matbaa ile anla\u015f\u0131p kalite g\u00f6zetmeden her gazete bast\u0131ran gazeteci say\u0131lmamal\u0131d\u0131r. E\u011fer bu durumun \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ilemeyecekse gen\u00e7lerin 4 y\u0131l\u0131n\u0131 \u00fcniversitelerin gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinde harcamalar\u0131n\u0131n bir anlam\u0131 olmayacakt\u0131r zira \u00e7o\u011fu i\u015fsiz mezun, i\u015f bulamama sebebiyle psikolojik sorunlar ya\u015famaktad\u0131r. \u0130\u015f bulabilenler ise g\u00fcvencesiz \u00e7al\u0131\u015fma ko\u015fullar\u0131 ve olumsuz \u015fartlar nedeniyle sekt\u00f6r de\u011fi\u015ftirmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131yor.\n
Bu konuda \u00e7\u00f6z\u00fcm \u00fcretilmeyecekse radyo televizyon ve gazetecilik b\u00f6l\u00fcmlerinin kontenjan say\u0131lar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclmeli, \u00f6zel \u00fcniversitelerin bu b\u00f6l\u00fcmleri a\u00e7malar\u0131na izin verilmemelidir. Bu sayede belki daha az \u00f6\u011frencinin i\u015fsiz kalma riski bulunan b\u00f6l\u00fcmlerde y\u0131llar\u0131n\u0131 harcamas\u0131n\u0131n ve gelecek kayg\u0131s\u0131 ile mezun olmas\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ilebilir.\u201d\n","created_at":"2023-12-02T18:12:09.000000Z","updated_at":"2023-12-02T18:12:09.000000Z"}